Η φυσαλιδώδης μυριγγίτιδα είναι μία επώδυνη ιογενής φλεγμονή της τυμπανικής μεμβράνης η οποία χαρακτηρίζεται από την παρουσία ορωδών ή αιμορραγικών φυσαλίδων. Προκαλείται από τον ιό της γρίπης, και σπάνια από άλλους ιούς και βακτήρια, όπως ο Str. Pneumoniae, η Moraxella Catarallis, ο ιός Parainfluenza, το μυκόπλασμα. Οι φυσαλίδες αναπτύσσονται μεταξύ της έξω και της μεσαίας στιβάδας του τυμπανικού υμένα. Συχνά, μπορεί να συνυπάρχει και υγρό στο μέσο ους. Συνήθως η φλεγμονή είναι μονόπλευρη. Απαντάται συχνότερα σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες . Η νόσος είναι αυτοπεριοριζόμενη και διαρκεί τρεις έως τέσσερις ημέρες.
Τι συμπτώματα έχει η φυσαλιδώδης μυριγγίτιδα?
Ο ασθενής παραπονείται για έντονο πόνο στο αυτί, ο οποίος συνήθως ακολουθεί μια ελαφριά λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος και αίσθημα πληρότητος του ωτός. Δεν εμφανίζει πυρετό, ενώ μπορεί να παρατηρηθεί μικρή εκροή μικρής ποσότητας αίματος από τον έξω ακουστικό πόρο, όταν και εάν σπάσει κάποια μικρή φυσαλίδα. Η ακοή επηρεάζεται αν συνυπάρχει μέση ωτίτιδα. Σπάνια, μπορεί να παρατηρηθεί κοχλιακή ή ακόμη και αιθουσαία δυσλειτουργία.
Κλινική εξέταση
Με την ωτομικροσκόπηση διακρίνονται οι αιμορραγικές φυσαλίδες ή το ξερό αίμα στον έξω ακουστικό πόρο ή την τυμπανική μεμβράνη.
Ακολουθούν εικόνες περιστατικών από το ιατρείο μας στα οποία διακρίνονται εμφανώς τόσο οι αιμορραγικές φυσαλίδες, όσο και το αίμα σε περίπτωση διάρρηξης αυτών.
Στην πρώτη φωτογραφία διακρίνονται δυο ξεχωριστές φυσαλίδες, που από το ιστορικό του ασθενούς προκύπτει πως έχουν εμφανιστεί από 12ώρου.
Στη δεύτερη φωτογραφία του τυμπανικού υμένα, διακρίνεται φυσαλίδα που έχει μόλις υποστεί ρήξη (φαίνεται μάλιστα και το οροπυώδες περιεχόμενό της).
Σε ωτομικροσκόπηση επόμενης ημέρας, διακρίνεται μια πρόσκαιρη ρήξη της έξω στιβάδας του τυμπάνου στην περιοχή της βλάβης
Η τρίτη κατά σειρά εικόνα αναδεικνύει την επούλωση της ρήξης αυτής του τυμπάνου.
Επόμενη περίπτωση: Εικόνα φυσαλιδώδους μυριγγίτιδας μαζί με ξένο σώμα στο αυτί σε παιδί.
Πέμπτη περίπτωση: Εικόνα παιδιού με φυσαλιδώδη μυριγγίτιδα αμέσως μετά τη ρήξη της φυσαλίδος. Διακρίνεται η εικόνα δέρματος κροκοδείλου.
Τι άλλο μπορεί να μιμείται φυσαλιδώδη μυριγγίτιδα;
Η φυσαλιδώδης μυριγγίτιδα πρέπει να διαφοροδιαγνωσθεί από τον έρπητα ζωστήρα ή αλλιώς σύνδρομο Ramsay Hunt, που είναι επίσης επώδυνη φλεγμονή και χαρακτηρίζεται από παρουσία φυσαλίδων στην τυμπανική μεμβράνη και τον έξω ακουστικό πόρο. Στην τελευταία περίπτωση, οι φυσαλίδες ενδέχεται να υπάρχουν και καθ’όλο το πτερύγιο του ωτός.
Πως θεραπεύεται?
Επειδή πρόκειται για μια συνήθως ιογενή φλεγμονή η αντιβιοτική θεραπεία δεν ενδείκνυται. Συνήθως χορηγούνται μόνο αναλγητικά. Ιατρογενής ρήξη των φυσαλίδων δεν ενδείκνυται για να αποφευχθεί η πιθανότητα δευτεροπαθούς λοίμωξης. Ο χειρουργός ΩΡΛ θα προβεί σε ρήξη των φυσαλίδων μόνο σε περίπτωση που ο ασθενής εμφανίζει ανυπόφορο άλγος. Σε περίπτωση που οι φυσαλίδες υποστούν ρήξη, απαιτείται η εφαρμογή τοπικά θερμότητας ή τοπικών σταγόνων προς ανακούφιση του ασθενούς . Οι τοπικές αντιβιοτικές σταγόνες δεν προσφέρουν στη φλεγμονή και ως εκ τούτου αντενδείκνυται η χορήγηση τους. Στο ιατρείο μας χορηγείται από του στόματος αντιβιοτική αγωγή κλαριθρομυκίνης για την περίπτωση που η φλεγμονή οφείλεται σε μυκόπλασμα. Αυτό γίνεται για την πρόληψη της σπάνιας ομολογουμένως περίπτωσης νευροαισθητήριας βαρηκοΐας λόγω του μυκοπλάσματος. Αν παρά την αγωγή αντιβίωσης εμφανιστεί νευροαισθητήρια βαρηκοΐα πρέπει να χορηγηθεί αγωγή με κορτικοστεροειδή από του στόματος, εντός τεσσάρων ημερών από τη φυσαλιδώδη μυριγγίτιδα.
Πλιούτας Ιωάννης MD PhD FEB ORL-HNS
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών