Στρεπτόκοκκος στις αμυγδαλές
Η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα είναι μια νόσος που προκαλείται, εκτός των άλλων, πολύ συχνά από βακτήρια β-αιμολυτικού στρεπτόκοκκου της ομάδας Α, δηλ. Streptococcus pyogenes. Όπως και με άλλα βακτήρια, ο στρεπτόκοκκος pyogenes είναι ευαίσθητος σε συγκεκριμένα αντιβιοτικά. Ωστόσο, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, ο στρεπτόκοκκος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές που σπάνια μπορεί να έχουν θανατηφόρες συνέπειες. Εάν έχετε συμπτώματα στρεπτόκοκκου στο λαιμό, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας και να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία. Μετά από μια σύντομη εξέταση, ο γιατρός σας πιθανότατα θα συνταγογραφήσει αντιβιοτικά και μπορείτε να αρχίσετε να αισθάνεστε καλύτερα σε λίγες μόνο ημέρες.
Μπορεί κάποιος να πεθάνει από αμυγδαλίτιδα από στρεπτόκοκκο?
Αν και είναι εξαιρετικά απίθανο, ο θάνατος από επιπλοκές του λαιμού από στρεπτόκοκκο είναι πιθανός. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτήν την πάθηση, τα συμπτώματά της και τις επιπλοκές της.
Τι είναι μια στρεπτοκοκκική λοίμωξη στο λαιμό ενός ασθενούς?
Ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό είναι μια ιατρική κατάσταση που προκαλείται από ένα συγκεκριμένο βακτήριο – τον Streptococcus pyogenes. Αυτό το βακτήριο ονομάζεται επίσης β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α. Η συχνή εκδήλωση αυτής της νόσου είναι η οξεία φαρυγγίτιδα (οξεία έναρξη πονόλαιμου, δυσκαταποσίας και φλεγμονής). Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι πόνοι στο λαιμό σημάδι στρεπτόκοκκου. Μερικές φορές, μπορεί να έχετε παρόμοια συμπτώματα λόγω ιογενούς φαρυγγίτιδας. Αλλά η έλλειψη βήχα, ρινικής συμφόρησης και εκκρίσεων συνήθως υποδηλώνει βακτηριακή παρά ιογενή αιτία.
Είναι σημαντικό να λάβετε μια σωστή διάγνωση, οπότε μόλις αρχίσετε να αντιμετωπίζετε συμπτώματα στρεπτόκοκκου, μιλήστε με το γιατρό σας. Λάβετε υπόψη ότι η θεραπεία για βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις είναι δραστικά διαφορετική. Οι ιογενείς λοιμώξεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικά, καθώς οι ιοί δεν είναι ευαίσθητοι στα αντιβιοτικά. Επομένως, η λήψη αντιβιοτικών για ιούς δεν θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα. Εν τω μεταξύ, η αποφυγή των αντιβιοτικών όταν έχετε στρεπτόκοκκο μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές.
Ο στρεπτόκοκκος είναι η πιο κοινή αιτία βακτηριακής φαρυγγίτιδας σε παιδιά και εφήβους και ευθύνεται για σχεδόν το 30% των περιπτώσεων φαρυγγίτιδας σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 5 και 15 ετών. Ωστόσο, οι ενήλικες μπορούν επίσης να νοσήσουν και ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι η πιο συχνή κοινή βακτηριακή αιτία οξείας φαρυγγίτιδας σε ενήλικες.
Η κατάσταση είναι μεταδοτική. Ο ρυθμός μετάδοσης από έναν ασθενή με GAS στις στενές επαφές είναι περίπου 35%. Μπορεί να εξαπλωθεί από άτομο σε άτομο μέσω πολλών τρόπων μετάδοσης, συμπεριλαμβανομένων των αερομεταφερόμενων και σταγονιδίων.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μιας λοίμωξης στο λαιμό από στρεπτόκοκκο είναι παρόμοια με την ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού. Μόνο ένας γιατρός μπορεί να διαγνώσει με ακρίβεια την πάθηση.
Τα κλασικά σημεία και συμπτώματα της φαρυγγίτιδας είναι:
Οξεία έναρξη πονόλαιμου
Πόνος κατά την κατάποση
- Πυρετός μεγαλύτερος από 38.5.
- Κόκκινες και πρησμένες αμυγδαλές
- Λευκές κηλίδες, μπαλώματα ή ραβδώσεις πύου στις αμυγδαλές
- Κόκκινες κηλίδες στην οροφή του στόματος (υπερωτικές πετέχειες)
- Γλώσσα φράουλας (π.χ. οστρακιά)
- Πρησμένοι, ευαίσθητοι, προεξέχοντες λεμφαδένες στο λαιμό
Δεν παρουσιάζουν συμπτώματα όλοι οι άνθρωποι που έχουν στρεπτόκοκκο. Ένα άτομο μπορεί να είναι θετικό για στρεπτόκοκκο λαιμό χωρίς να αισθάνεται άρρωστος. Αυτοί οι άνθρωποι ονομάζονται μεταφορείς. Συνήθως δεν χρειάζονται θεραπεία. Οι φορείς είναι απίθανο να μεταδώσουν βακτήρια σε άλλους και διατρέχουν χαμηλό κίνδυνο να αναπτύξουν επιπλοκές του στρεπτοκόκκου ομάδας Α.
Διάγνωση και θεραπεία
Ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό είναι λιγότερο συχνός από τον πόνο στο λαιμό που προκαλείται από ιογενή λοίμωξη, ιδιαίτερα στην εποχή του SARS-CoV-2. Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα αντιπροσωπεύει περίπου το 15-30% των περιπτώσεων οξείας φαρυγγίτιδας στα παιδιά και το 5-20% στους ενήλικες.
Για τη διάγνωση του στρεπτόκοκκου, ο γιατρός πρέπει να διενεργήσει:
Τεστ στρεπτοκόκκου είτε με καλλιέργεια λαιμού είτε με ταχεία εξέταση αντιγόνου (RAT)
Φυσική εξέταση
Εάν ο ΩΡΛ υποψιάζεται βακτηριακή λοίμωξη, θα παραγγείλει τεστ στρεπτόκοκκου. Το τεστ στρεπτόκοκκου είναι γρήγορο και ανώδυνο. Ο γιατρός σύρει την άκρη μιας μπατονέτας στο πίσω μέρος του λαιμού σας. Στη συνέχεια γίνεται έλεγχος στο στυλεό για βακτήρια και το γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου διαρκεί περίπου 20 λεπτά. Εάν ο γιατρός διαγνώσει στρεπτόκοκκο στο λαιμό, θα ορίσει μια πορεία θεραπείας με βάση τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σας.
Το κύριο μέρος της θεραπείας είναι τα αντιβιοτικά. Τα τυπικά αντιβιοτικά που θεραπεύουν τα βακτήρια του στρεπτόκοκκου της ομάδας Α είναι η πενικιλλίνη και η αμοξικιλλίνη, καθώς δεν υπάρχει αντίσταση σε αυτά τα φάρμακα (αντοχή στη βήτα-λακτάμη) εκτός από περιπτώσεις αλλεργίας στην πενικιλλίνη. Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει είτε χάπια, υγρά. Εάν είστε αλλεργικοί στην πενικιλίνη, μπορεί να προτείνει εναλλακτικές λύσεις. Για να ανακουφίσετε τα συμπτώματα στο λαιμό, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει να πίνετε ζεστά υγρά και να παίρνετε αναλγητικά χωρίς ιατρική συνταγή.
Επιπλοκές – ΠΡΟΣΟΧΗ
Αυτές είναι πολλές και σπουδαίες και πρέπει να τις αναγνωρίζουμε εγκαίρως εμείς οι γιατροί. Όταν αφεθούν χωρίς θεραπεία, τα βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν από το λαιμό σε άλλα μέρη του σώματός σας και να προκαλέσουν επιπλοκές.
Αυτές είναι είτε πυώδεις:
Αμυγδαλική κυτταρίτιδα
Περιαμυγδαλικό απόστημα βλέπε καλύτερα στο αντίστοιχο άρθρο μας.
Μέση ωτίτιδα – λοίμωξη του μέσου ωτός
Νεκρωτική απονευρωσίτιδα
Μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλικό απόστημα (εξαιρετικά σπάνιο) – μόλυνση των προστατευτικών μεμβρανών που καλύπτουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό
Σηπτική θρομβοφλεβίτιδα της σφαγίτιδας φλέβας (σύνδρομο Lemierre) – (από το συγκεκριμένο σύνδρομο εικάζεται πως απεβίωσε ο περίφημος Ιωάννης Μεταξάς)
Στρεπτοκοκκική βακτηριαιμία
Ή μη πυώδεις :
Οξύς ρευματικός πυρετός – ανοσοαπόκριση σε λοίμωξη από στρεπτόκοκκο που μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή ή πρήξιμο της καρδιάς, του εγκεφάλου, των αρθρώσεων και του δέρματος
Οξεία σπειραματονεφρίτιδα- φλεγμονή του τμήματος των νεφρών που φιλτράρει το αίμα
Οστρακιά
Σύνδρομο PANDAS (παιδική αυτοάνοση νευροψυχιατρική διαταραχή που σχετίζεται με στρεπτόκοκκους ομάδας Α)
Σύνδρομο τοξικού σοκ
Μεταστρεπτοκοκκική αντιδραστική αρθρίτιδα (PSRA)
Σύνδρομο τοξικού σοκ (TSS)
Το σύνδρομο τοξικού σοκ από στρεπτόκοκκο είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που εμφανίζεται όταν το μικρόβιο προκαλεί νόσο σε φυσιολογικά αποστειρωμένα μέρη του σώματος, όπως το αίμα ή το ΕΝΥ, όταν δηλαδή ο στρεπτόκοκκος εισέλθει στο αίμα του ασθενούς. Προκαλεί TSS μέσω της απελευθέρωσης τοξινών στο ένα τρίτο περίπου των περιπτώσεων διεισδυτικής νόσου. Αν και το TSS εξ ορισμού απαιτεί συστηματική λοίμωξη, οι ασθενείς που πληρούν τα κριτήρια TSS ελλείψει απομόνωσης του στρεπτόκοκκου από ένα στείρο σημείο, με θετικό GAS σε μη αποστειρωμένα σημεία όπως ο λαιμός, μπορούν επίσης να διαγνωστούν με πιθανή TSS — αν και αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο.
Τα κλινικά κριτήρια για τον στρεπτόκοκκο και το τοξικό σοκ TSS είναι:
- Υπόταση,
- Πολυοργανική συμμετοχή με δύο ή περισσότερα από:
- Νεφρική δυσλειτουργία
- Πήξη
- Εμπλοκή του ήπατος
- Νέκρωση μαλακών ιστών
- Ερυθηματώδες εξάνθημα της ωχράς κηλίδας
Πρόκειται για μια εξαιρετικά επείγουσα ιατρική κατάσταση. Το σύνδρομο τοξικού σοκ εξελίσσεται γρήγορα και αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να είναι θανατηφόρο.
Ενώ ο στρεπτόκοκκος είναι απόλυτα θεραπεύσιμος, μερικοί άνθρωποι δεν λαμβάνουν έγκαιρα ιατρική βοήθεια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, μερικές από τις οποίες μπορεί να έχουν θανατηφόρες συνέπειες. Τα συμπτώματα του στρεπτόκοκκου στο λαιμό μπορεί να είναι παρόμοια με τα σημάδια μιας ιογενούς λοίμωξης και αντίστροφα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν γιατρό και να ορίσετε τη σωστή πορεία θεραπείας.