Τι είναι το Περιαμυγδαλικό απόστημα;
Πρόκειται για συσσώρευση πύου στο πίσω μέρος του στόματος, δίπλα σε μία από τις αμυγδαλές, και μάλιστα ανάμεσα από την αμυγδαλή και το πλάγιο μυικό τοίχωμα του φάρυγγα. Το απόστημα μπορεί να είναι πολύ επώδυνο και να δυσκολεύει το άνοιγμα του στόματος. Το τελευταίο σύμπτωμα λέγεται και τρισμός. Μπορεί επίσης να προκαλέσει πρήξιμο που μπορεί να ωθήσει την αμυγδαλή προς την σταφυλή. Αυτό μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στο λαιμό, καθιστώντας δύσκολη την κατάποση, την ομιλία και μερικές φορές ακόμη και την αναπνοή. Ένα περιαμυγδαλικό απόστημα που δεν θεραπεύεται έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε εξάπλωση της λοίμωξης στον τράχηλο ή και στο στήθος και σε άλλες σοβαρές επιπλοκές.
Ποιές είναι οι αιτίες για ένα περιαμυγδαλικό απόστημα;
Τα περισσότερα περιαμυγδαλικά αποστήματα προκαλούνται από τα ίδια βακτήρια (στρεπτόκοκκος ομάδας Α) που προκαλούν τον στρεπτόκοκκο. Μερικές φορές εμπλέκονται και άλλοι τύποι βακτηρίων, όπως η μοραξέλλα και ο αιμόφιλος. Το περιαμυγδαλικό απόστημα συμβαίνει συνήθως ως επιπλοκή της αμυγδαλίτιδας, όταν η μόλυνση εξαπλώνεται από μια αμυγδαλή στον χώρο γύρω της. Ευτυχώς, αυτά τα είδη αποστημάτων είναι ασυνήθιστα καθώς οι γιατροί χρησιμοποιούν αντιβιοτικά για τη θεραπεία της αμυγδαλίτιδας. Η κακή υγιεινή των δοντιών ή των ούλων και το κάπνισμα μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ατόμου να αναπτύξει απόστημα.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Το πρώτο σημάδι ενός περιαμυγδαλικού αποστήματος είναι συνήθως ο πονόλαιμος. Καθώς αναπτύσσεται το απόστημα, αρχίζουν και άλλα συμπτώματα, όπως:
- κόκκινες, πρησμένες αμυγδαλές
- διογκωμένοι αδένες (λεμφαδένες) στη μία πλευρά του λαιμού
- μια αμυγδαλή που σπρώχνει την σταφυλή
- έντονος πόνος στη μία μόνο πλευρά του λαιμού
- δυσκολία και πόνος κατά την κατάποση ή το άνοιγμα του στόματος (τρισμός)
- πυρετός και ρίγος
- πονοκέφαλος
- ωταλγία (αντανακλαστική ωταλγία)
- μια πνιχτή ή βραχνή φωνή (jhot potatoe voice)
Ένα απόστημα που δεν αντιμετωπίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές – για παράδειγμα, η μόλυνση μπορεί να εξαπλωθεί στη γνάθο, το λαιμό και το στήθος. Εάν το απόστημα σπάσει, η μόλυνση μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία.
Πώς γίνεται η διάγνωση του περιαμυγδαλικού αποστήματος στα παιδιά;
Καλέστε γιατρό εάν το παιδί σας έχει πονόλαιμο μαζί με πυρετό ή οποιοδήποτε άλλο από τα συμπτώματα ενός περιαμυγδαλικού αποστήματος. Είναι σπάνιο ένα απόστημα να περιορίσει την αναπνοή, αλλά αν συμβεί, ίσως χρειαστεί να πάτε το παιδί σας αμέσως στα επείγοντα.
Ο γιατρός θα εξετάσει το στόμα και τον τράχηλο του παιδιού σας. Ο γιατρός μπορεί επίσης να κάνει μια καλλιέργεια και μια εξέταση αίματος. Σπάνια, ένας γιατρός μπορεί να παραγγείλει αξονική τομογραφία ή υπερηχογράφημα για να βοηθήσει στη διάγνωση.
Πώς αντιμετωπίζεται το περιαμυγδαλικό απόστημα;
Η συνήθης θεραπεία για ένα περιαμυγδαλικό απόστημα περιλαμβάνει την παροχέτευση του. Αυτό μπορεί να γίνει στο ιατρείο αφαιρώντας το πύον με μια βελόνα (που ονομάζεται αναρρόφηση) ή κάνοντας μια μικρή τομή στο απόστημα με ένα νυστέρι, ώστε το πύον να αποστραγγιστεί πλήρως.
Εάν αυτό δεν λειτουργήσει, οι αμυγδαλές ίσως χρειαστεί να αφαιρεθούν σε αμυγδαλεκτομή. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για παιδιά που είχαν πολλές πρόσφατες περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας ή προηγούμενο περιαμυγδαλικό απόστημα. Αυτό λέγεται και Quinsy tonsillectomy δηλαδή αμυγδαλεκτομή εν θερμώ!!! Συστήνεται περισσότερο από την αμερικανική βιβλιογραφία και ακολουθείται περισσότερο συχνά στην κλινική μας.
Δεν είναι σπάνιες οι φορές που το απόστημα δεν είναι περιαμυγδαλικό αλλά ενδοαμυγδαλικό. Η θεραπεία δεν είναι διαφορετική, με την εν θερμώ βέβαια αμυγδαλεκτομή να ακολουθείται περισσότερο συχνά.
Η παρακάτω αξονική αντιστοιχεί σε ενδοαμυγδαλικό απόστημα, που φαίνεται ως υπόπυκνη περιοχή και φαίνεται με το βελάκι.
Ο γιατρός πιθανότατα θα συνταγογραφήσει αναλγητικά και αντιβιοτικά.
Όσο πιο γρήγορα διαγνωστεί ένα περιαμυγδαλικό απόστημα, τόσο πιο εύκολο είναι να αντιμετωπιστεί. Επομένως, εάν παρατηρήσετε συμπτώματα, καλέστε αμέσως το γιατρό σας.
ΩΡΛ Πλιούτας Ιωάννης MD PhD FEB ORL-HNS
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
25ης Μαρτίου κ Θράκης 87. Πετρούπολη.
Τηλέφωνο ιατρείου: 2114116011