Σύνδρομο χαίνουσας ευσταχιανούς (Patulous Eustachian tube syndrome)

Τα προβλήματα ασθενών που σχετίζονται με την αποτυχία της ευσταχιανούς σάλπιγγας να ανοίξει, είναι από χρόνια πολύ γνωστά και έχουν υψηλή νοσηρότητα. Εν τούτοις, υπάρχουν και προβλήματα που σχετίζονται με την αποτυχία της ευσταχιανούς σάλπιγγας να κλείσει και αυτά τα προβλήματα απολαμβάνουν πολύ λιγότερης προσοχής από τους γιατρούς. Οι διαταραχές αυτές ορίζονται ως σύνδρομο χαίνουσας ευσταχιανούς. Ωστόσο η χαίνουσα ευσταχιανή (ευσταχιανή σάλπιγγα δηλαδή που μένει ανοιχτή) μπορεί να προκαλέσει σωματικά, αλλά και ψυχολογικά προβλήματα (Pulec and Simonton,1964). Μπορεί να είναι παρούσα σε ένα αξιόλογο τμήμα του πληθυσμού (O’Conner and Shea, 1981).

Συμπτώματα

Το πιο κοινό σύμπτωμα του συνδρόμου είναι ένα αίσθημα πληρότητας ή και πλήρους απόφραξης του αυτιού. Δυστυχώς, αυτό το σύμπτωμα είναι ένα κοινό παράπονο ασθενών που πάσχουν από μια ποικιλία νοσημάτων του έξω ή ακόμη και του μέσου ωτός. Το κυρίαρχο σύμπτωμα όμως, είναι η αυτοφωνία, η ικανότητα δηλαδή του ασθενούς να ακούει τη δική του φωνή (αλλά και την αναπνοή του) περισσότερο στο πάσχον ους. Επίσης συχνό είναι το άκουσμα ενός ήχου σαν κρακ, κατά τη μάσηση. Οι Robinson and Hazell (1989) αναφέρουν πως μπορεί να εκλυθούν και αιθουσαία συμπτώματα από το λαβύρινθο, καθώς και απώλεια της ακοής. Αυτό οφείλεται στις αλλαγές πίεσης, τις οποίες επιτρέπει η ανοιχτή ευσταχιανή να περνούν στο μέσο αυτί και να μεταδίδονται και στο έσω ους διά μέσου της κίνησης της ακουστικής αλυσίδας.

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι είτε συνεχόμενα, είτε επεισοδιακά, να συμβαίνουν σε ένα ή και στα δύο αυτιά. Τυπικώς αυτά εξαφανίζονται όταν ο ασθενής είναι σε πρηνή θέση (μπρούμυτα) (O’Conner and Shea,1981) . Το σύνδρομο αυτό είναι τόσο σπάνιο, τα συμπτώματα του τόσο κοινά και η κλινική εξέταση συνήθως αρνητική, ούτως ώστε οι ασθενείς συχνά να εκλαμβάνονται ως ψυχονευρωτικοί (Pulec and Simonton, 1964).

Δείτε ενδοσκόπηση αυτιού σε ένα περιστατικό μας

Που οφείλεται το Σύνδρομο χαίνουσας ευσταχιανούς;

Οι αιτιολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν την επίπτωση του συνδρόμου χαίνουσας ευσταχιανούς συμπεριλαμβάνουν:

  • ξαφνική απώλεια βάρους ,
  • ορμονολογικές αλλαγές,
  • άγχος,
  • μη ορθολογική χρήση αποσυμφορητικών,
  • και σύνδρομο κροταφογναθικής άρθρωσης (O’Connerand Shea,1981).
Διάγνωση

Η διάγνωση του συνδρόμου χαίνουσας ευσταχιανούς που πρέπει να θέσει ο κλινικός γιατρός, δηλαδή ο ωτορινολαρυγγολόγος, συνήθως τίθεται μέσω ενός συνδυασμού λήψεως ενός καλού ιστορικού και ωτομικροσκόπησης της τυμπανικής μεμβράνης. Σπάνια, αλλά αναφέρεται στα βιβλία, είναι δυνατόν να παρατηρήσουμε μέσω ωτομικροσκόπησης της κινήσεις της τυμπανικής μεμβράνης. Παρατηρούνται ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της εισπνοής και της εκπνοής του ασθενούς.

Σύνδρομο χαίνουσας ευσταχιανούς

Ενδοσκοπική εικόνα τυμπανικού υμένα ασθενούς με σύνδρομο χαίνουσας ευσταχιανούς

Θεραπεία

Το σύνδρομο ευτυχώς είναι συνήθως παροδικό και υφίεται μαζί με την κατάσταση η οποία το έχει προκαλέσει, όπως για παράδειγμα η απώλεια βάρους και οι ορμονολογικές αλλαγές (Pulec and Simonton, 1964; Bluestone and Cantekin, 1981). Όταν η εκδήλωση του συνδρόμου γίνει ένα χρόνιο πρόβλημα απαιτείται θεραπεία. Πολλές μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν, κυρίως:

  • έγχυση βορικού οξέος ή σαλικυλικού οξέος στο φαρυγγικό άνοιγμα της ευσταχιανούς σάλπιγγας,
  • καυτηριασμός με νιτρικό άργυρο ή διαθερμία,
  • ένεση παραφίνης ή Teflon (Misurya, 1974; Robinson and Hazell, 1989),
  • μυριγγοτομή και έκθεση σωληνίσκου αερισμού (Bluestone and Cantekin (1981),
  • καθώς και χειρουργική παρέμβαση στους μύες της ευσταχιανούς σάλπιγγας.

Τα τελευταία χρόνια κερδίζει ολοένα έδαφος στη θεραπεία η ενστάλαξη σταγόνων πλούσιων σε NaCl– άλας, προς αύξηση του όγκου. Μολονότι όλες οι ανωτέρω μέθοδοι έχουν κάποια επιτυχία στη λύση των συμπτωμάτων του συνδρόμου, δεν υπάρχει επίσημη συμφωνία στη βιβλιογραφία για το ποια μέθοδος είναι η μέθοδος εκλογής. Συγκεκριμένα, και στα τρία περιστατικά τα οποία έχουν διαγνωσθεί στο ιατρείο μας συνεστήθη δίαιτα πλούσια σε αλάτι και αύξηση γενικά της προσλήψεως υγρών, μια μέθοδος που δεν έχει περιγραφεί επίσημα στη βιβλιογραφία. Η προσπάθεια ανάκτησης του βάρους που έχει απωλεσθεί, είχε ως αποτέλεσμα πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων στα δύο περιστατικά.

Ένα από τα πέντε περιστατικά του συνδρόμου που έχουν διαγνωσθεί στο ιατρείο μας, περιγράφεται αναλυτικά στο κεφάλαιο: Σπάνιες παθήσεις

Πλιούτας Ιωάννης MD PhD FEB ORL-HNS

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

25ης Μαρτίου κ Θράκης 87.    Πετρούπολη.

Τηλέφωνο ιατρείου:   2114116011