Τι είναι η φαρμακευτική ρινίτιδα;
Η φαρμακευτική ρινίτιδα είναι μορφή μη αλλεργικής ρινίτιδας και εμφανίζεται ως επακόλουθο της συχνής χρήσης αγγειοσυσπαστικών αποσυμφορητικών σπρέι μύτης. Το σύμπτωμα με το οποίο συχνότερα προσέρχονται οι ασθενείς είναι η πλήρης ρινική απόφραξη, όταν περνά η δράση του σπρέι, που επιδεινώνεται με τα χρόνια. Κατά κανόνα, χρησιμοποιούν τοπικά αγγειοσυσπαστικά ρινικά σπρέι χωρίς συνταγή για πολλούς μήνες. Λόγω, όμως, του τρόπου που δρουν αυτά, οι ασθενείς χρειάζονται αυξημένες δόσεις λόγω εμφάνισης φαινομένου rebound.
Τι προκαλούν τα σπρέι;
Ο βλεννογόνος της μύτης στην ενδοσκόπηση αποκτά μια χαρακτηριστική ερυθρότητα. Αυτό συμβαίνει, λόγω φλεγμονής, καθώς υπερτρέφονται τα αγγεία του βλεννογόνου της μύτης και πολύ συχνά εμφανίζονται ρινορραγίες.
Η χρήση αποσυμφορητικού σπρέι για παρατεταμένες περιόδους γενικά οδηγεί σε ρινοπάθεια στην οποία ο ασθενής παρουσιάζει σοβαρή ρινική απόφραξη. Η απόφραξη δεν συμβαίνει όλη την ημέρα παρά μόνο όταν υποχωρεί η επίδραση των τοπικών παραγόντων.
Ενδοσκόπηση μύτης ασθενούς.
Πρώτα, πρέπει να γίνει ενδοσκόπηση της μύτης, ώστε να αποκλειστούν τυχόν άλλες παθολογίες.
Τέτοιες είναι:
- το στραβό διάφραγμα,
- η υπερτροφία των ρινικών κογχών
- η concha bullosa, δηλαδή η πνευμάτωση της μέσης ρινικής κόγχης
- άλλου τύπου ρινίτιδα
- πολύποδες μύτης
- τυχόν κακοήθης εξεργασία.
Στις παρακάτω εικόνες φαίνεται ενδοσκόπηση ασθενούς με rhinitis medicamentosa.
Φαρμακευτική ρινίτιδα – ενδοσκόπηση μύτης
Ακολουθεί η ίδια ενδοσκόπηση με τη χρήση του Olympus NBI. Το σύστημα αυτό ενδοσκόπησης και καταγραφής τονίζει και βάφει κυανοπράσινα τα αγγεία. Αναγνωρίζεται η νόσος από την πυκνή διάταξη των αγγείων.
Rhinitis medicamentosa with NBI image.
Πως διορθώνεται η φαρμακευτική ρινίτιδα; Πως δηλαδή μπορώ να κόψω το σπρέι;
Το κυριότερο είναι η σωστή συμβουλή ενός ειδικού. Άμεση έναρξη ρινοπλύσεων με φυσιολογικό ορό και ένα ρινικό κορτικοστεροειδές σπρέι είναι η καλύτερη λύση. Βέβαια, το κορτικοστεροειδές σπρέι δε δρα τόσο γρήγορα όσο τα αποσυμφορητικά και τις πρώτες ημέρες τις θεραπείας ο ασθενής συνήθως δυσανασχετεί. Γι αυτό, τις πρώτες ημέρες τις θεραπείας μπορεί να βάζει στη μύτη του κάποιες (ελάχιστες) φορές το αποσυμφορητικό, έως ότου αρχίσει να δρα το κορτικοστεροειδές σπρέι.
Πλιούτας Ιωάννης MD PhD FEB ORL-HNS
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
25ης Μαρτίου κ Θράκης 87. Πετρούπολη.
Τηλέφωνο ιατρείου: 2114116011